Ngày nay theo đặc thù của sản xuất quy mô lớn thì các nhà máy, xí nghiệp xây dựng lên các nhà xưởng được lợp bằng mái tôn để giảm thiểu chi phí đầu tư. Tôn là chất liệu hấp thụ và bức xạ lượng nhiệt rất lớn từ mặt trời, nên không khí trong các nhà xưởng vào mùa hè thường rất nóng. Không đảm bảo điều kiện thuận lợi cho công nhân làm việc, năng xuất lao động không cao, vì vậy chúng ta cần có những phương án xử lý làm mát cho nhà xưởng. Có nhiều phương pháp xử lý chống nóng cho nhà xưởng lợp bằng mái tôn như : phun nước làm mát mái, làm trần cách nhiệt, làm phun sương, điều hòa cây…

   Ưu, nhược điểm của từng phương pháp

1.Phương pháp phun nước làm mát mái:

    Đây là phương pháp phun nước ra liên tục tại nhiều điểm trên bề mặt mái tôn, có thể dùng một loạt ống nhựa PVC trên nóc mái, dùng máy bơm tăng áp đẩy nước chảy qua ống, phun ra làm mát mái tôn qua những lỗ nhỏ được khoan đều trên ống PVC, hoặc có thể dùng vòi phun xoay bắn tia nước lên bề mặt mái, lượng nước phun ra có thể được thu lại, cho quay chở lại đầu vào của bơm tăng áp (tuần hoàn nước) nhưng như thế hiệu quả làm mát sẽ không cao. Hoặc xả nước đi, cấp nguồn nước mới cho bơm. Phương pháp này chi phí đầu tư ban đầu thấp, chỉ khoảng 3 - 4 triệu đã có thể xử lý được nhà xưởng có diện tích 500m2. Nhưng nhược điểm là hiệu quả không cao, dễ hư hại mái tôn, và nếu không dùng phương pháp phun nước tuần hoàn thì rất tốn nước.

2.Phương pháp làm trần cách nhiệt:

    Phương pháp này dùng trần nhựa, lắp bên dưới lớp tôn, ở giữa đặt các tấm xốp cách nhiệt, khoảng cách giữa lớp trần và mái tôn càng dài thì khả năng ngăn nhiệt càng tốt. Nguyên lý của phương pháp ngày là ngăn không cho lượng nhiệt từ mái tôn bức xạ xuống không gian trong nhà xưởng, do đó hiệu quả làm mát không cao, chi phí đầu tư cũng tương đối đắt, khoảng 120.000/m2 .

3.Dùng phương pháp phun sương làm mát:

    Một vài năm trở lại đây, phương pháp phun sương làm mát dần dần du nhập vào nước ta, ngày càng được sử dụng phổ biến và được coi là phương pháp làm mát hiệu quả chỉ sau phương pháp làm mát dùng điều hòa.

    Nguyên lý làm mát của hệ thồng phun sương là nguyên lý làm lạnh khi bốc hơi, các hạt sương có kích thước khoảng 50 microns hay nhỏ hơn được bay ra từ vòi phun sương, bay là là và bốc hơi dần trong không khí. Như vậy không khí có các hạt sương sẽ được làm mát nhanh chóng.

    Khi lắp phun sương trong nhà xưởng thì nên lắp tại vị trí dưới lớp tôn giống như làm trần xốp, các hạt sương được phun ra sẽ tạo thành một lớp màng mỏng làm mát không khí, ngăn chặn sự truyền nhiệt từ mái xuống không gian trong xưởng, ngoài ra một phần các hạt xương sẽ bay là là xuống bên dưới kích thích vào lớp da làm chúng ta có cảm giác mát mẻ như khi tắm mà không ảnh hưởng gì đến các vật dụng khác, vì dưới thời tiết nắng nóng thì các hạt sương này dường như bay hơi ngay lập tức mà không lắng đọng thành nước. Để ngăn chặn một cách hiệu quả nhất thì khi lắp phun sương cho nhà xưởng chúng ta cần lưu ý các nguồn nhiệt khác như máy móc, mặt đường nhựa, các thành tường bằng mái tôn hấp thụ nhiệt … mà thiết kế tạo ra một lớp phun sương ngăn chặn thêm các nguồn nhiệt này.

                                                 Hình vẽ bản thiết kế làm phun sương cho nhà xưởng.

                                                   Hình ảnh làm phun sương cho nhà xưởng.

-    Ưu điểm của phương pháp: làm mát hiệu quả, giá thành vừa phải, tốn ít chi phí vận hành như: nước, điện, độ ồn thấp …

-    Nhược điểm: không nên dùng khi nhiệt độ ngoài trới dưới 32oC và độ ẩm cao trên 70%.

4. Phương pháp sử dụng điều hòa cây:

   Phương pháp này rất ít khi được sử dụng cho nhà xưởng, trừ các nhà xưởng sản xuất các sản phẩm phải đảm bảo các yêu cầu chuẩn về nhiệt độ và độ ẩm. Nhà xưởng thường không kín, khả năng ngăn nhiệt của mái tôn kém , do đó để xử lý làm mát được nhà xưởng khoảng 200 m2 đã chi phí đến hàng trăm triệu tiền đầu tư.

-    Ưu điểm của phương pháp: làm mát hiệu quả.

-    Nhược điểm: chi phí đầu tư ban đầu đắt, chi phí cho năng lượng điện cũng tương đối lớn khi vận hành.

     Như vậy, xét theo nhiều yếu tố thì trong các phương pháp trên thì phương pháp phun sương vẫn là tối ưu nhất, tuy nhiên chúng ta cũng nên phôi hợp các pháp trên để làm mát hiệu quả nhất cho nhà xưởng, đảm bảo điều kiện làm việc tốt cho công nhân, dẫn đến nâng cao năng xuất lao động.